William Shakespeare - jakie książki napisał? Ciekawostki i życiorys autora
Opublikowano: 11 Kwi 2025
William Shakespeare: Geniusz, który odmienił teatr i język
William Shakespeare to nazwisko, które zna każdy miłośnik literatury – mistrz pióra, którego dzieła od wieków poruszają serca i umysły. Jego sztuki to nie tylko część kanonu kultury Zachodu, ale też żywe źródło inspiracji dla pisarzy, reżyserów i artystów. Choć od jego śmierci minęło ponad 400 lat, postaci takie jak Hamlet czy Makbet wciąż są rozpoznawalne na całym świecie. Jak zwykły człowiek z Stratford-upon-Avon stał się nieśmiertelnym duchem literatury?

Twórczość Szekspira: ile dzieł stworzył i czym się charakteryzują?
Gdy pada pytanie "William Shakespeare jakie książki napisał?", odpowiedź przypomina przegląd całej ludzkiej egzystencji. Jego dorobek to nie tylko sztuki teatralne, ale także poezja, która do dziś zachwyca precyzją słowa. Kluczowe znaczenie mają trzy grupy utworów:
- Tragedie – w tej kategorii znajdują się dzieła, które na zawsze zmieniły postrzeganie ludzkich namiętności. "Hamlet" z jego słynnym monologiem "Być albo nie być" to studium moralnych dylematów, podczas gdy "Makbet" odkrywa mroczną stronę ambicji. "Otello" zaś pozostaje niezrównaną analizą zazdrości, a "Król Lear" pokazuje, jak łatwo władza może wypaczyć relacje rodzinne.
- Komedie – tu Szekspir igra z konwencjami i stereotypami. "Sen nocy letniej" to mistrzowska gra iluzją i magią, gdzie świat ludzi przeplata się z królestwem elfów. "Wieczór Trzech Króli" bawi paradą miłosnych pomyłek i przebieranek, a "Poskromienie złośnicy" prowokuje do refleksji nad rolą genderową w społeczeństwie.
- Kroniki historyczne – dzieła takie jak "Henryk V" czy "Ryszard III" łączą fakty z fikcją, tworząc psychologiczne portrety władców. Szekspir nie boi się pokazywać ich słabości, co czyni postaci bardziej ludzkimi.
Na pytanie "William Shakespeare ile książęk?" badacze zwykle odpowiadają: 37 sztuk teatralnych, 154 sonety i 2 poematy narracyjne. Liczba ta budzi jednak dyskusje – część historyków sugeruje, że mógł współtworzyć około 10 dodatkowych utworów z innymi dramaturgami.

Nieśmiertelni bohaterowie: od kochanków po szaleńców
Gdy mowa o William Shakespeare najpopularniejsi bohaterowi, rankingi zawsze prowadzą postacie o uniwersalnym wymiarze:
- Romeo i Julia – para z Werony stała się symbolem miłości przekraczającej granice nienawiści. Ich dialogi, pełne poetyckich metafor, są cytowane nawet przez tych, którzy nigdy nie czytali sztuki.
- Lady Makbet – jedna z najpotężniejszych kobiecych ról w literaturze. Jej monolog "Wypuśćcie mi trochę krwi" i stopniowe pogrążanie się w obłędzie to majstersztyk psychologicznej charakterystyki.
- Hamlet – książę Danii, którego wewnętrzne rozterki stały się archetypem człowieka rozdartego między działaniem a refleksją. Jego słowa "Słabość, imię twoje kobieta" do dziś wywołują gorące dyskusje.
- Falstaff – rubaszny kompan księcia Hala z "Henryka IV", który dzięki swojemu poczuciu humoru i filozofii życia stał się ulubieńcem publiczności.
Co ciekawe, wiele tych postaci powstało z myślą o konkretnych aktorów z trupy Lord Chamberlain's Men. Na przykład rola Hamleta była prawdopodobnie pisana dla Richarda Burbage'a, który słynął z głębi emocjonalnej swoich kreacji.
Życiorys: od Stratford do wieczności
Syn Johna Shakespeare'a, rękawicznika i lokalnego urzędnika, oraz Mary Arden, William od dzieciństwa obserwował społeczne napięcia między klasami. Choć nie ma pewności co do jego formalnej edukacji, lingwistyczne bogactwo dzieł sugeruje, że świetnie opanował łacinę i retorykę. Jego nagłe małżeństwo z 26-letnią Anną Hathaway (sam miał wtedy 18 lat) i rychłe zostanie ojcem trojga dzieci to wstęp do największej zagadki: "straconych lat" między 1585 a 1592 rokiem, gdy ślad po pisarzu ginie.
Spekulacje o tym okresie sięgają od teorii o pracy jako nauczyciel w Lancashire po udział w podróżującej trupie aktorskiej. Pewne jest, że gdy pojawił się w Londynie, szybko zdobył uznanie jako dramaturg – już jego wczesne sztuki jak "Tytus Andronikus" szokowały krwawymi scenami, przyciągając tłumy.

Dziedzictwo: słowa, które przetrwały wieki
Szekspir to nie tylko twórca postaci – to architekt języka. Jego wpływ na angielszczyznę jest nie do przecenienia:
- Neologizmy: Wprowadził około 1700 nowych słów, często przekształcając rzeczowniki w czasowniki (np. "to elbow" – przepychać się łokciami) lub łącząc przedrostki z istniejącymi wyrazami ("unreal" – nierzeczywisty).
- Frazeologizmy: Zwroty takie jak "zielone oko zazdrości" ("Othello") czy "cały świat to scena" ("Jak wam się podoba") weszły do codziennego języka.
- Uniwersalność tematów: Mimo że jego sztuki osadzone są w konkretnych realiach, poruszają uniwersalne problemy władzy, miłości i tożsamości, co pozwala na ich współczesne interpretacje.
Nawet tajemnice otaczające jego życie – od sporów o autorstwo po klątwę na grobowcu w Stratford – dodają mu aurę legendy. Napis "Zły los spotka tego, kto ruszy me kości" skutecznie zniechęcił archeologów do badania szczątków dramaturga, utrwalając jego image jako wiecznego enigmatyka.